Staafdiagrammen werken doorgaans goed als je een groot aantal categorieën met elkaar wilt vergelijken. Geografische data leent zich echter logischerwijs beter om in een kaart gepresenteerd te worden. Ik laat je graag de effecten van een staafdiagram versus een kaartdiagram zien!
Uiteraard wéten we allemaal wel welke provincie waar ligt, maar in één oogopslag kunnen zien in welke delen van Nederland bedrijf X een groter marktaandeel heeft, of juist achterblijft, kan soms makkelijker beoordeeld worden met behulp van een kaartdiagram. In dit artikel een vergelijking van de twee grafiekvormen.
Onderstaande grafiek, een staafdiagram, geeft op eenvoudige wijze weer hoe groot het marktaandeel van bedrijf X in elke provincie is en hoe de positie in de markt is ten opzichte van concurrenten. Als we de grafiek uitvoeriger bestuderen en de labels lezen valt op dat Noord-Holland, Flevoland, Friesland en Groningen ontbreken in de lijst. Eerlijk gezegd moest ik er best even over nadenken om tot dit lijstje te komen! Wanneer ik een grafiek maak wil ik ten alle tijden voorkomen dat mijn lezers moeite moeten doen om de grafiek te begrijpen.
De categorieën zijn geordend naar grootte van het marktaandeel. Goed dat daar over nagedacht is! Hoewel deze figuur niet slecht is, is hij toch weinig informatief. De verticale ‘gridlines’ zijn overbodig aangezien er geen as met waardes is weergegeven. We weten het percentage marktaandeel per provincie doordat de cijfers gegeven worden.
De gepresenteerde gegevens lenen zich zeer goed voor weergave in een kaartdiagram. De informatie bevat weinig complexiteit: enkel een percentage en ranking. Wanneer je per provincie meerdere factoren zou willen weergeven is het moeilijker dit overzichtelijk in 1 kaartdiagram uit te voeren. Hieronder een voorbeeld van hoe een kaartdiagram er op basis van bovenstaande gegevens uit zou zien.
Door dit kaartdiagram zien we direct dat bedrijf X vrijwel geen marktaandeel heeft in Noord-Nederland. Iets wat in het staafdiagram niet direct opviel. Daarvoor moesten we de lijst met provincies doorlezen en cognitieve capaciteit inzetten om een geografische voorstelling te maken van de gepresenteerde gegevens. Een kaart zoals deze geeft direct het gewenste inzicht. Nu kost het geen enkele moeite om te zien welke provincies in het overzicht ontbreken!
De arbeidsmarkt trekt momenteel enorm aan. Maar loopt deze ontwikkeling gelijk op voor alle provincies? Beoordeel zelf met onderstaand staafdiagram:
De provincies zijn wederom geordend grootste aantal openstaande vacatures naar kleinste aantal. We zien bij alle provincies dat het aantal openstaande vacatures toeneemt: de vraag naar arbeid groeit. Hoe dit geografisch verdeeld is over Nederland is echter moeilijker te zien.
Oorspronkelijke data betrof het eerste kwartaal van 2016 en 2017. Gegevens van het eerste kwartaal 2018 zijn nog niet bekend, vandaar dat het vierde kwartaal van 2017 is toegevoegd.
Deze kaart laat direct zien dat de vraag naar arbeid in Noord-Nederland nog niet zo groot is! Ook Zeeland en Limburg blijven nog achter. De toename van openstaande vacatures in deze provincies is maar minimaal: de ‘jaarringen’ liggen dicht bij elkaar. In Noord- en Zuid-Holland daarentegen zijn er zeer veel openstaande vacatures, en ook Noord-Brabant doet goed mee.
Opnieuw geeft een kaart vele malen meer inzicht dan enkel een staafdiagram.
Elke willekeurige kaart kan gebruikt worden voor het maken van een kaartdiagram. Dit kan een wereldkaart zijn, maar ook de kaart van een stad of zelfs van een wijk. Ik ben groot voorstander van het geografisch presenteren van gegevens met een geografische basis. Dit maakt een figuur veel sneller te interpreteren, waardoor de aandacht sneller gaat naar wat werkelijk van belang is!
Wanneer kunt u zo’n kaartdiagram goed inzetten? Denk eens aan het verkrijgen van inzicht in de herkomst van uw klanten of het vergelijken van verschillende vestigingen van een bedrijf. Waar komen uw websitebezoekers vandaan? Ook verkoopcijfers per regio kunnen interessant zijn om in een kaart weer te geven.
Ik kijk graag met u mee om te bepalen of uw data geschikt zijn voor geografische weergave. Neem contact op om de mogelijkheden te bespreken.
Van data-centered naar user-centered design